Jak ustala się termin porodu na podstawie daty ostatniej miesiączki?

Jedną z najpopularniejszych, sprawdzonych metod obliczania terminu porodu jest dokonywanie wyliczeń na podstawie daty ostatniej miesiączki. Ten sposób to tak zwana reguła Naegelego – niemieckiego położnika, który opracował ją już na początku XIX wieku. Co ważne – jest dostępna dla każdej przyszłej mamy, nawet jeśli kobieta nie była jeszcze na pierwszych badaniach u ginekologa.

Obliczenia terminu porodu z daty ostatniej miesiączki dokonywane są na podstawie konkretnego wzoru, w którym do daty ostaniej miesiączki dodaje się 1 pełny rok, a później od uzyskanego wyniku odejmuje się 3 miesiące i znów dodaje 7 dni. Wzór ten sprawdza się jednak u kobiet, które mają regularne cykle, wynoszące 28 dni. Z kolei u pacjentek z cykami krótszymi, dłuższymi lub nieregularnymi, zmienia się ostatnią liczbę we wzorze (czyli przywołane wyżej 7 dni). Obecnie w internecie dostępnych jest wiele kalkulatorów porodu (podobnych do kalkulatorów owulacji: https://mamadha.pl/kalkulatory/kalkulator-dni-plodnych), w których wystarczy wpisać jedynie datę pierwszego dnia ostatniej miesiączki oraz średnią długość cykli – algorytm dokona wówczas obliczeń za nas i wyznaczy konkretną datę porodu.

Pierwsze badanie USG w ciąży i jego rola w ustaleniu daty porodu

Datę porodu ustala się również na podstawie obrazu USG uzyskanego we wczesnej ciąży (im wcześniej jest wykonane, tym lepiej dla obliczeń). Chodzi tu o USG wcześniejsze niż tak zwane „pierwsze badanie prenatalne” czy też „USG genetyczne”, wykonywane w okolicach 11-12 tygodnia ciąży. Termin porodu lekarz określna na podstawie konkretnego parametru – CRL, czyli długości ciemieniowo-siedzeniowej płodu (im ciąża jest starsza, tym ten parametr traci na znaczeniu – właśnie dlatego musi być on mierzony i kontrolowany w I trymestrze).

Badanie USG a termin miesiączki w kontekście terminu porodu – które obliczenia są pewniejsze?

Czy metoda obliczania daty porodu z daty ostatniej miesiączki (OM) ma przewagę nad obrazem wielkości płodu w USG i predykcji co do daty narodzin dziecka na tej podstawie? Odpowiedź na to pytanie jest prosta: to zależy. Jeśli rozbieżności w wyznaczonej dacie porodu są większe, niż 7 dni, wówczas pod uwagę bierze się termin wyznaczony na badaniu USG. Jeśli jednak obie daty są do siebie zbliżone i dzieli je okres poniżej 7 dni, to w takiej sytuacji obowiązuje termin porodu wyznaczony dzięki dacie ostatniej miesiączki.

Dlaczego dokładne wyznaczenie terminu porodu jest takie ważne?

Dokładne i skrupulatne wyznaczenie terminu porodu jest istotne z punktu widzenia zarówno lekarzy, jak i rodziców. Specjalista podczas kolejnych badań prenatalnych może na tej podstawie kontrolować wzrastanie oraz rozwój płodu sprawdzając, czy dziecko osiąga kolejne „kamienie milowe” w odpowiednim tempie. Data porodu i ogólniej – wiek ciąży – w zestawieniu z obrazem USG płodu, wynikami badań krwi oraz innych testów są też konieczne do obliczania ryzyka wad genetycznych oraz ryzyka wystąpienia porodu przedwczesnego czy stanu przedrzucawkowego (preeklampsji).

Z kolei rodzicom termin porodu pomoże dobrze przygotować się na nadejście malucha – zarówno psychicznie, jak i emocjonalnie czy pod względem warunków panujących w domu. Dzięki świadomości dotyczącej daty porodu, przyszli rodzice są w stanie dokładnie zaplanować okres „okołoporodowy”, transport do szpitala, opiekę dla przebywających w domu w tym czasie dzieci lub zwierząt. Z uwagi na te aspekty zdecydowanie warto udać się do lekarza na USG jeszcze przed 11 tygodniem ciąży.

Źródła:

1. Dr n. med. B. Barczyński, Jak ustalić wiek dziecka i termin porodu? [w:] Medycyna Praktyczna, 07.03.2012
2. Dr n. med. M. Szafarowska, lek. M. Biela, Kiedy nastąpi poród? [w:] Ginekologia po Dyplomie 04/2017
3. Sieroszewski, O. Haus, M. Zimmer, M. Wielgoś, A. Latos-Bieleńska, M. Borowiec i inni, Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników oraz Polskiego Towarzystwa Genetyki Człowieka dotyczące badań przesiewowych oraz diagnostycznych badań genetycznych wykonywanych w okresie prenatalnym [w:] Ginekologia i Perinatologia Praktyczna 2022, tom 7, nr 1
4. Borowski, M. Pietryga, P. Basta, W. Cnota, B. Czuba, M. Dubiel i inni, Rekomendacje Sekcji Ultrasonografii Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników w zakresie przesiewowej diagnostyki ultrasonograficznej w ciąży o przebiegu prawidłowym [w:] Ginekologia i Perinatologia Praktyczna 2020, tom 5, nr 2

 

Artykuł sponsorowany.