W świecie zdrowia kobiet kontrola urodzeń wydaje się jednym z najważniejszych tematów – i słusznie! Możliwość planowania rodziny (kiedy i czy w ogóle chcesz mieć dziecko) jest niezwykle ważna, a czasem trudno pamiętać, że niezawodna i dobrze opracowana kontrola urodzeń istnieje od mniej niż stu lat! Biorąc pod uwagę, jak długo istniejemy jako ludzie, to stosunkowo krótki czas. A wszystko to dzięki postępom w nauce. Jakie zatem masz opcje? Cóż, zanurzmy się w temat!Świadomość płodności
Korzystanie z metody śledzenia cyklu (nie tylko okresu) nazywane jest świadomością płodności. Poprzez rejestrowanie biomarkerów, takich jak podstawowa temperatura ciała, śluz szyjkowy i inne drugorzędne oznaki, możesz śledzić fazy swojego cyklu i określić, czy jesteś płodna, czy niepłodna. Tak, nie zawsze jesteś płodna! Zbierasz te dane (obiecuję, że nie jest to tak skomplikowane, jak może się wydawać), interpretujesz je za pomocą wybranej metody i możesz określić, czy danego dnia jesteś niepłodna, czy uznaje się, że jesteś płodna. Chociaż wiele osób mówi o „metodzie świadomości płodności” jako ogólnym terminie, istnieje w rzeczywistości wiele różnych metod. Bardziej niezawodne typy obejmują metody oparte tylko na śluzie, metody sympto-hormonalne oraz metody sympto-termiczne (wśród których metody podwójnego sprawdzania są skuteczniejsze niż metody pojedynczego sprawdzania). Jeśli to kierunek, który chcesz obrać, przeprowadź badania nad rodzajami metod, aby znaleźć tę, która najlepiej pasuje do Twojego stylu życia.
Korzyści
- Nie zmieniasz swoich naturalnych hormonów.
- Naturalne estrogeny i progesteron są ważne dla prawidłowego funkcjonowania reszty Twojego ciała.
- Gdy pozwalasz sobie na naturalny cykl, możesz zauważyć, czy coś jest nie tak z Twoim zdrowiem, ponieważ zwykle wpływa to na Twój cykl.
- Zyskujesz dużą moc, żyjąc w zgodzie ze swoim ciałem i słuchając go. Szczerze mówiąc, ma ono wiele do powiedzenia!
- Metody te opierają się na nowoczesnej nauce i mogą mieć skuteczność nawet do 98,2%!
- Zazwyczaj najlepiej sprawdzają się w przypadku długoterminowych partnerów, ponieważ zaufanie jest kluczowym elementem. Zaletą jest to, że jeśli oboje partnerzy chcą uczestniczyć w śledzeniu płodności, jest to całkowicie możliwe, a nawet zalecane.
- Gdy opanujesz metodę, staje się ona umiejętnością na całe życie, którą możesz przekazać przyszłym pokoleniom.
Wady
- Nauka i opanowanie metod świadomości płodności wymaga czasu, a Ty możesz uczyć się w inny sposób niż inni. Możesz nauczyć się z kursu lub książki, albo bardziej skorzystać z indywidualnych instrukcji. (Zauważ, że wszystkie oficjalne badania dotyczące skuteczności opierają się na nauce od wykwalifikowanych edukatorów świadomości płodności.)
- Samodzielnie nauczane metody zazwyczaj zalecają trzy pełne cykle, zanim w pełni zaufasz metodzie jako formie antykoncepcji, choć nauka od instruktora może pozwolić na rezygnację z zabezpieczeń już podczas pierwszego cyklu. Korzystanie ze świadomości płodności oznacza powstrzymanie się od współżycia lub stosowanie innej metody (takiej jak metoda barierowa lub wycofanie, więcej o obu poniżej) podczas okresu płodnego.
Antykoncepcja hormonalna
Istnieje wiele różnych opcji antykoncepcji hormonalnej. Choć pigułka jest najczęściej stosowana (i warto zauważyć, że istnieje kilka różnych jej rodzajów), dostępne są również inne metody, takie jak zastrzyk Depo, Nexplanon, pierścień Nuva oraz hormonalne wkładki wewnątrzmaciczne.
Antykoncepcja hormonalna w dużej mierze opiera się na progestynie (syntetycznej formie progesteronu), która hamuje owulację i kontroluje wzorzec krwawienia, czasem z dodatkiem estrogenu. Więcej o progestynach i antykoncepcji hormonalnej można przeczytać w tym artykule, ale wystarczy powiedzieć, że choć nazwy są podobne, progestyna nie jest tym samym co progesteron (naturalny hormon Twojego ciała), i to prawdopodobnie od niej pochodzi większość skutków ubocznych współczesnej antykoncepcji hormonalnej.
Korzyści
- Niektóre z tych opcji to antykoncepcja typu „ustaw i zapomnij”. Dotyczy to szczególnie zastrzyku Depo, Nexplanonu oraz hormonalnych wkładek wewnątrzmacicznych.
- Antykoncepcja hormonalna może być przydatna w leczeniu niektórych problemów zdrowotnych kobiet (choć nie jest niemal uniwersalnym leczeniem, jak niektórzy lekarze ją traktują).
- Antykoncepcja hormonalna ma różne wskaźniki skuteczności, a przy typowym użyciu skuteczność wynosi od około 90 do 99%.
Wady
- Twoje ciało nie korzysta z dobrodziejstw naturalnych hormonów, które odgrywają kluczowe role w funkcjonowaniu innych układów organizmu.
- Wiele z tych metod ma długie listy skutków ubocznych, od depresji i zaburzeń lękowych po zakrzepy i wiele więcej.
- Trudno stwierdzić, czy te metody antykoncepcji nie działają dla Ciebie, dopóki nie zajdziesz w ciążę.
- Jeśli wybierzesz pigułkę, musisz przyjmować ją dokładnie o tej samej porze każdego dnia, co oznacza, że musisz pamiętać, by mieć ją przy sobie lub być w domu, gdy nadchodzi pora przyjęcia.
- Nie chroni to przed chorobami przenoszonymi drogą płciową, więc jeśli to dla Ciebie problem, powinnaś dodatkowo stosować metodę barierową.
Antykoncepcja barierowa
Kolejną opcją antykoncepcji są metody barierowe. Stwarzają one barierę (fizyczną i/lub chemiczną), która zapobiega dotarciu plemników do komórki jajowej. Należą do nich prezerwatywy damskie i męskie, diafragmy, kapturki szyjkowe, gąbki antykoncepcyjne oraz środki plemnikobójcze.
Przy planowaniu rodziny wiele par używa metod barierowych w dni płodne, aby zapobiec ciąży. Ważne jest, aby sprawdzić w swojej metodzie, jaki jest protokół dotyczący monitorowania biomarkerów, jeśli zdecydujesz się na stosowanie barier (na przykład, po użyciu bariery w połączeniu z metodą świadomości płodności możesz nie być w stanie dokładnie ocenić śluzu szyjkowego przez jeden dzień).
Korzyści
- Antykoncepcja barierowa jest często stosunkowo niedroga, a w wielu miejscach można ją otrzymać za darmo lub po niskim koszcie dzięki ubezpieczeniu lub lokalnemu wydziałowi zdrowia.
- Wiele osób uważa bariery – szczególnie diafragmy i kapturki szyjkowe – za wygodne.
- Skutki uboczne są łatwe do zauważenia, ponieważ bariery nie wpływają na produkcję hormonów (więcej o tych skutkach ubocznych w ostatnim punkcie poniżej).
Wady
- Wiele metod barierowych wymaga odpowiedniego dopasowania – dotyczy to prezerwatyw, diafragm itp.
- Dla niektórych może to być trudne do ustalenia.
- Zapomnienie o użyciu bariery choćby raz może oznaczać, że nie osiągniesz zamierzonego celu. Łatwo dać się porwać chwili i zapomnieć.
- Niektóre rodzaje antykoncepcji barierowej mogą powodować podrażnienia lub być niewygodne dla jednego lub obojga partnerów. Może wymagać trochę prób i błędów, aby znaleźć idealną metodę barierową.
